Juče, 05.07.2025.g., u prisustvu predsednika Republike Srbije Aleksandra Vučića, ambasadora NR Kine u Srbiji Li Minga, ministarke građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture Aleksandre Sofronijević, ministra za javna ulaganja Darka Glišića, v.d.direktora Puteva Srbije i Koridora Srbije, Zorana Drobnjaka i Aleksandra Antića, generalnog direktora kompanije „CRBC“ Vang Lijuna, predstavnika izvođača i podizvođača, kao i lokalnih samouprava, svečano je otvorena deonica autoputa E 763 Miloš Veliki, Preljina – Požega.
Deonica Preljina – Požega dužine 30,96 km nadovezuje se na već izgrađeni auto-put “Miloš Veliki” koji je u saobraćaju od Surčina do Preljine, u punom profilu auto-puta sa pripadajućim objektima, petljama, tunelima i mostovima.
Karakteristično za ovu deonicu je što prolazi kroz veoma težak geografski teren i zbog čega su izgrađeni brojni tuneli i mostovi (skoro 1/3 trase čine mostovi i tuneli).
Topografski i geomorfološki uslovi su uslovili potrebu za projektovanjem i izgradnjom ukupno tri tunela: Trbušani, Laz i Munjino Brdo.
Tunel Trbušani nalazi se u prvoj trećini deonice.
Dalje trasa prelazi preko Zapadne Morave i penje se obroncima planine Ovčar i Jelice. Kroz planinu Jelicu probija se tunel Laz.
Zatim se trasa spušta prema Lučanima kroz Markovicu i Negrišore.
Posle Lučana prolazi kroz brdski masiv tunelom Munjino Brdo do mesta Prilipac, gde je i završetak deonice.
Sva tri tunela su projektovana sa po dve odvojene tunelske cevi, svaka za jedan saobraćajni smer.
Dužine tunelskih cevi tunela Trbušani su približno 300 m.
Dužine tunelskih cevi tunela Laz su približno 2.700 m i 2.900 m (dužina leve cevi po osovini leve cevi je 2.842,57m, a dužina desne cevi 2.662,33m).
Osovinsko rastojanje tunelskih cevi je od minimalno 35 do najviše 55 m.
Na trećini dužine tunela projektovani su vezni hodnici za prolaz vozila iz jedne u drugu tunelsku cev sa nišama za vozila u kvaru, kao i 9 pešačkih poprečnih veznih hodnika na propisanim međurastojanjima, koji omogućavaju bezbednu evakuaciju u incidentnim situacijama.
Na srednjem delu ovog poprečnog hodnika za prolaz vozila, rezervisan je prostor za pogonsku trafostanicu.
Ispod pešačkih staza na obe strane kolovoza predviđen je prostor za smeštaj različitih elektorenergetskih i telekomunikacionih instalacija.
Dužine leve i desne tunelske cevi tunela Munjino Brdo su u proseku 2.750 m, leve cevi 2.755,75 m, dok je desna cev nešto kraća, sa dužinom od 2.740,14 m.
Tunel Munjino Brdo je projektovan sa dve tunelske cevi za svaki pravac vožnje po jedna, odnosno kroz svaku tunelsku cev se odvija jednosmerni saobraćaj sa dve vozne trake.
Širina kolovoza u tunelu je 7.70 m. Osovinski razmak tunelskih cevi je oko 30 m. Visina saobraćajnog profila je H = 4.75m.
Sa obe strane kolovoza su projektovane službene pešačke staze, širine od 1.19m -1.24m. Ispod njih je prostor za smeštaj različitih elektorenergetskih i telekomunikacionih instalacija.
Poprečni pešački prolazi za prelazak pešaka iz jedne u drugu cev u slučaju vanrednog događaja u tunelu, su projektovani da mogu da propuste i interventna vozila i nalaze se na rastojanju od 220-280m.
Za svaku tunelsku cev su projektovana po dva proširenja za uklanjanje pokvarenih vozila- Havarijske niše.
Poprečni vozni prolazi za propuštanje vozila iz jedne u drugu cev su deo tunela Munjino Brdo projektovani na međusobnom razmaku od 1000 do 1006 m u podužnom pravcu.
Tuneli Laz i Munjino Brdo predstavljaju trenutno najduže drumske tunele u Srbiji.
Tuneli su kritični objekti sa aspekta bezbednosti učesnika u saobraćaju i njihov značaj se ogleda u potencijalnim posledicama i razmerama vanrednih događaja koji se u njima mogu dogoditi.
Svi tuneli na državnim putevima IA reda imaju ugrađene pametne sisteme osvetljenja, izmenljivu saobraćajnu signalizaciju i video nadzor, dok oni duži od 500 metara imaju sve neophodne sigurnosne sisteme za dojave i otkrivanje požara, sistem kontrole kvaliteta vazduha, ventilacije i odimljavanja tunela, hidrantsku mrežu za gašenje požara, javni razglas za prenošenje poruka korisnicima, SOS telefone, PP aparate.
Nadzor i upravljanje objektima se vrši 24 časa svakog dana iz operativno upravljačkih centara prema jasno definisanim procedurama reagovanja u slučaju vanrednih događaja.
Sami vanredni događaji uključujući i saobraćajne nezgode mogu imati daleko veće posledice u tunelu i uticajnoj zoni tunela u odnosu na otvorenu deonicu, kako zbog specifičnosti prostora tako i zbog neadekvatnih reakcija učesnika u saobraćaju usled dodatnog stvaranja panike zbog ograničenog i zatvorenog prostora.
Važno je naglasiti da je brzina glavni uzročnik kritičnih događaja u tunelima i da se brzina kretanja vozila u tunelima snima.
Ograničenje brzine prilikom vožnje kroz tunele je 80 km / čas i poštujući ograničenje brzine podižemo nivo bezbednosti saobraćaja u tunelu.
Visok broj incidentnih događaja, kao i veliki broj zabeleženih neadekvatnih reakcija korisnika puta ukazalo je potrebu za sprovođenjem edukativnih kampanja sa ciljem podizanja nivoa bezbednosti u saobraćaju na državnim putevima kroz edukaciju vozača i svih učesnika u saobraćaju i to:
- Edukacija vozača za bezbedno ponašanje u tunelima u redovnim uslovima odvijanja saobraćaja „BEZBEDNO KROZ TUNEL“
- Edukacija vozača za bezbedno ponašanje u tunelima u slučaju vanrednih događaja koji mogu životno ugroziti učesnike u saobraćaju „U TUNELU NISMO SAMI“
Na celokupnom projektu je projektovano 35 mostova ukupne dužine 5.196 m, 4 nadvožnjaka ukupne dužine 592 m (3 mosta na lokalnim putevima nakon silaska sa denivelisanih raskrsnica (ukupne dužune 180m), kao i 4 nadvožnjaka u sklopu denivelisanih raskrsnica (ukupne dužune 1,075m) i to:
- 13 mostova su dužine preko 100 m, a najduži most 478 m,
- 6 mostova dužine od 25-100 m,
- 16 jednorasponskih mostova dužine od 10-25 m
Most preko Zapadne Morave je jedinstven u odnosu na ostale, jer premošćuje reku rasponom od 80 m, a ukupne dužine je 330 m.
Izgrađeno je 1.912.000 m3 nasipa i tri kompletne saobraćajne petlje, koje će omogućiti rasterećenje postojeće obilaznice oko Čačka.
Samo u prvom delu deonice od postojeće naplatne rampe „Preljina“ do Pakovraća, koji je dužine 14,3 km, urađeno je izmeštanje elektroenergetskih, telekomunikacionih, vodovodnih i gasnih instalacija na ukupno 73 mesta.
ZNAČAJ PROJEKTA:
Auto-put E-763 Beograd – Južni Jadran služi kao vitalna veza između Srbije i Crne Gore, povezujući Beograd sa područjem Južnog Jadrana.
Na širem planu, poboljšaće povezanost između Rumunije, Srbije, Crne Gore i Italije.
U Požegi je predviđena izgradnja saobraćajnog čvora po kome se deo autoputa odvaja za Kotroman i granični prelaz sa BiH.
Projekat deonice Preljina – Požega auto-puta E-763 smešten je na južnom delu auto-puta E-763 u Srbiji.
To je auto-put sa razdvojenim kolovozom sa ukupno četiri trake i sa projektovanom brzinom do 120 km/č.
Projekat je prepoznat kao najizazovnija deonica za izgradnju na čitavom auto-putu E-763.
Link sa izjavama i pokrivalicu možete preuzeti ovde: 05.07.2025. SVEČANO OTVORENA DEONICA AUTOPUTA DO POŽEGE